Ένα από τα γνωστότερα τεκμήρια του αρχείου Καβάφη είναι το τελευταίο διαβατήριο του ποιητή. Πρόκειται για το τεκμήριο GR-OF CA CA-SF02-S02-F25-SF001-0014 (1868), https://cavafy.onassis.org/el/object/kng5-ctty-asnh/. Το διαβατήριο εκδόθηκε από το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια, το 1932, έναν χρόνο πριν από τον θάνατο του ποιητή, με τρίμηνη ισχύ, η οποία τελικά παρατάθηκε μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου του 1932.

ΠΡΟΒΟΛΗ ΕΙΚΟΝΑΣ

ΠΡΟΒΟΛΗ ΕΙΚΟΝΑΣ

Ένα ενδιαφέρον στοιχείο του τεκμηρίου είναι ότι το διαβατήριο φέρει δύο λανθασμένες ημερομηνίες γέννησης του ποιητή (Λήψη 3). Στο έγγραφο σημειώνονται οι ημερομηνίες 1872 και 1864, παρότι, όπως γνωρίζουμε, ο Καβάφης γεννήθηκε στις 29 Απριλίου του 1863. Ωστόσο, το διαβατήριο έχει γίνει ιδιαίτερα γνωστό για διαφορετικό λόγο: στο πεδίο «επάγγελμα» ο ώριμος και αναγνωρισμένος πλέον Καβάφης δηλώνει «ποιητής».

Η κίνηση αυτή του Καβάφη συχνά ερμηνεύεται ως ένδειξη της προσήλωσής του στην ποίησή του και ως απόδειξη της συνειδητής ανάληψης του ρόλου του καλλιτέχνη από τον ίδιο. Παρακάτω, θα εξετάσουμε τεκμήρια του αρχείου τα οποία σχετίζονται άμεσα με τον ρόλο του ποιητή, με τον τρόπο δηλαδή με τον οποίο ο Καβάφης αντιλαμβάνεται και κατασκευάζει την ποιητική του ταυτότητα.