Ο ποιητής και το αρχείο
Το λογοτεχνικό αρχείο είτε συγκροτείται από τον ίδιο τον συγγραφέα κατά τη διάρκεια της ζωής του και στη συνέχεια παραδίδεται στους κληρονόμους του ή σε κάποιον φορέα είτε συγκεντρώνεται και ταξινομείται εκ των υστέρων, από τους κληρονόμους ή τους διαχειριστές
του. Για παράδειγμα, το αρχείο του Γιώργου Σεφέρη είχε συγκροτηθεί επιμελώς από τον ίδιο, προτού παραχωρηθεί, καθ’ υπόδειξη του ποιητή στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη.1
Ο Σεφέρης μερίμνησε με προσοχή για την υστεροφημία του, αλλά και με απόλυτη αίσθηση της ιστορικότητας του αρχείου, παίρνοντας από το χέρι, θα λέγαμε, τους μελλοντικούς ερευνητές και επισκέπτες και οδηγώντας τους στην ιστορική ακολουθία των γραπτών
του. Έτσι, τα διαδοχικά σχεδιάσματα ενός ποιήματός του, της «Στέρνας» λόγου χάριν, είναι ταξινομημένα και χρονολογημένα από τον ίδιο τον ποιητή, κάτι εξαιρετικά βοηθητικό για τον μελλοντικό ερευνητή. Επιπλέον, στις περισσότερες περιπτώσεις,
έχουμε την τελική βούληση του Σεφέρη σχετικά με τη δημοσιοποίηση του έργου του. Για παράδειγμα, στον υποφάκελο 2 [I.A 2 - VIII 56] του αρχείου Σεφέρη περιέχονται «Ποιητικά σχεδιάσματα» (1918-1924), τα οποία ο ποιητής έχει επιμελώς ταξινομήσει.
Σε αυτά, έχει επισυναφθεί η παρακάτω σημείωση: «Σημ. “Προσοχή: Σύμφωνα με επιθυμία του Γ. Σεφέρη, απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο δημοσίευση των ποιητικών αυτών σχεδιασμάτων. Επισημαίνεται ότι πρόκειται για 29 χειρόγραφα φύλλα. 11 Φεβρουαρίου
1974 Μαρώ Σεφέρη”.»2
1 Για την παραχώρηση του αρχείου Σεφέρη στη Γεννάδειο βιβλιοθήκη και την ταξινόμηση του αρχείου του ποιητή βλ. το ιστορικό πρόσκτησης του αρχείου, στην ιστοσελίδα της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, https://www.ascsa.edu.gr/index.php/archives/george-seferis-processing-history καθώς και την περιγραφή των ενοτήτων αρχείου εδώ: https://www.ascsa.edu.gr/index.php/archives/george-seferis-scope-and-content.
2 Για την περιγραφή του υποφακέλου, βλ. https://www.ascsa.edu.gr/index.php/archives/george-seferis-subseries-ia.